Waarom vergelijk je jezelf met anderen.

Het kost veel energie om te gaan met oordelen van anderen en aangezien je niet iedereen tevreden kan houden word je vaak teleurgesteld, maar waarom vergelijken we ons zelf dan allemaal met anderen. Bijna iedereen doet het. Als je weet waarom je dit doet dan kan je er iets aan doen. Daarom hieronder de vier redenen waarom we ons zelf vergelijken met anderen en wat we hier aan kunnen doen. Want jezelf vergelijken met anderen kan ook goed voor je zijn, afhankelijk van hoe je dat doet.

Competitie

Je wilt graag uitdagingen aangaan en kennis uitdiepen. Nieuwe domeinen ontdekken en kennis vergaren zijn dingen die jou vooruit drijven. Je bent competatief maar niet om andere onderuit te halen, maar je eigen talenten te doen groeien. Je kiest daarom ook meestal mensen om je mee te vergelijken die gelijk of beter zijn op de gebieden waarin jij je wilt ontwikkelen. Ook je fouten en mislukkingen grijp je aan om beter te worden. Ze helpen je te begrijpen wat je ontwikkeling tegenhoudt en zijn een concrete graadmeter van de vooruitgang die je geboekt hebt. Je wordt gedreven door ambitie en nieuwsgierigheid, niet door afgunst. Je kunt dus ook gewoon blij zijn voor de ander als hij beter is dan jij, zonder jezelf minderwaardig te voelen.

De kans bestaan wel dat je gaat overdrijven. Dat je te hoge doelen stelt of jezelf vergelijkt met een onmogelijk ideaal beeld.

TIP: Blijf voelen wat je wilt en wat je prettig vindt. Tevreden zijn en je goed in je vel voelen wijst er meestal op dat je het op de juiste manier aanpakt. Dat betekent dat je op een gematigde manier vergelijkt (waarbij je net iets hoger mikt dan je huidige niveau), dat je goed beseft welke weg je al hebt afgelegd en je successen viert.  Je staart je niet blind op het lange pad dat je moet afleggen en weet dat alles begint met de eerste stap.

Jezelf naar beneden halen.

Een uitdaging of vergelijking met anderen valt in jouw ogen maar zelden positief uit. Meestal vind je anderen beter. slimmer of intiligenter dan jou en hebben ze ook meer geluk. Zelfs als je het beter doet dan een ander, voel je geen trots of zelfzekerheid, maar veeleer ongeloof. Hetzelfde geldt voor de complimentjes die je krijgt.
Je mist zelfvertrouwen en daardoor ga je situaties uit de weg waarin je met anderen of met je eigen talenten geconfronteerd wordt. Deze schijnveiligheid heeft echter een hoge prijs. Er zijn maar weinig functies die je voldoening opleveren, je blijft vaak in situatie hangen en dat alles verlaagd je zelfbeeld.
De neiging om jezelf op een negatieve manier te vergelijken met anderen, heeft waarschijnlijk veel te maken met je kindertijd, toen je het gevoel had dat je verwaarloosd werd of iedereen teleurstelde, of toen je systematisch werd vergeleken met iemand die ‘beter’ was dan jij.

TIP: Probeer in de eerste plaats je zelfbeeld op te krikken. Wees open! Benoem de negatieve gevoelens zodat je je bewust wordt van de vicieuze cirkel waarin je je bevind. Kies vergelijkingspunten die iets onder je eigen prestatie liggen. Stapje voor stapje kun je zo werken aan jezelf vertrouwen en een beter zelfbeeld. Het beste zou misschien wel zijn om jezelf helemaal niet meer te vergelijken met anderen, maar dat is misschien wel onmogelijk.

Je vergelijkt om te domineren

Anderen naar beneden halen, mensen intimideren met je talenten of successen, ironie gebruiken als wapen.  Vergelijken heeft bij jou veel te maken met je macht gebruiken. Je streeft er — al dan niet bewust — naar om jezelf te (op)waarderen door de ander te domineren. En als de vergelijking in je nadeel uitvalt, neem je je toevlucht tot agressiviteit. Tegenover de ander en tegenover jezelf. De drang om jezelf te bewijzen door een ander naar beneden te halen wijst narcisme of op zijn minst onvolwassenheid.  Veel kinderen die vroeger onzeker waren of vernederd werden, nemen wanneer ze opgroeien de rol over van degene die hen gedomineerd heeft. Je bent eigenlijk op zoek naar compensatie: je wilt jezelf ervan overtuigen dat je wél waardevol bent. Die agressieve houding is ook nog eens contraproductief, want ze vreet energie en brengt ook geweld mee, tegen jezelf en tegen anderen.

TIP:  Leer empathisch te zijn door jezelf in de plaats van de ander te stellen telkens als je een vernederende of giftige vergelijking maakt. Wees  liever voor jezelf waardeer je eigen successen  op basis van je eigen competenties, en niet op basis van de mislukkingen van anderen.

Je vergelijkt om jezelf tevreden te stellen

‘Dat is helemaal niet zo slecht’ en ‘het had erger gekund, zo vergelijk jij jezelf met een ander. Je kijkt vooral naar je successen en je vooruitgang, en je relativeert problemen. Gecombineerd met een positief zelfbeeld en optimisme of dankbaarheid komen je evenwicht alleen maar ten goede. Relatie hebben baat bij deze positieve kijk op het leven. Het gevaar bestaat echter dat door alleen te vergelijken met wat minder goed is dan jezelf of je alleen maar te focussen op de vooruitgang die je al geboekt hebt (en dus niet op de weg die je nog moet afleggen) bestaat de kans dat je zelfliefde omslaat in zelfgenoegzaamheid. Uiteindelijk leidt dat tot een goed gevoel van eigenwaarde, maar ook tot weinig persoonlijke ambitie, waardoor je geen vooruitgang boekt.

TIP:  Leer meer eisen te stellen aan jezelf. Mik in de verschillende domeinen van je leven (werk, sport, cultuur) ietsje hoger en zoek inspirerende voorbeelden. Je kan je ook afvragen op welk gebied je nog competenties moet verwerven om nog beter te worden. Door beperkende overtuigingen — ‘dat is mijn ding niet’, ‘dat is te moeilijk voor mij’ — overboord te gooien, kan je uit je comfortzone stappen.

Bron: www.psychologies.be/nl/